Неодим, периодик таблицаның 60 элементы.
Неодий празодий белән бәйләнгән, икесе дә бик охшаш үзенчәлекләргә ия Лантанид. 1885-нче елда, Швеция химик Мосандер катнашмасын тапкачлантанһәм празодий һәм неодим, Австриялеләр Вельсбах ике төрле "сирәк җир" не уңышлы аердылар: неодимий оксиды һәмпразодий оксиды, һәм ниһаять аерылдынеодийһәмпразодийАлардан.
Неодий, көмеш ак металл, актив химик үзенчәлекләргә ия, һавада тиз оксидлаша ала; Празодийга охшаган, ул салкын суда әкрен реакция ясый һәм кайнар суда водород газын тиз җибәрә. Неодийның кабыгы түбән, ә нигездә моназит һәм бастнезитта бар, аның муллыгы серийдан кала икенче урында.
Неодимий, нигездә, XIX гасырда пыялада буяучы буларак кулланылган. Кайчаннеодий оксидыпыялага эретелгән, тирә яктылык чыганагына карап җылы алсудан зәңгәр төскә кадәр төрле төсләр чыгарыр иде. "Неодим пыяла" дип аталган махсус стакан неодим ионнарын бәяләмәгез. Бу лазерларның "йөрәге", һәм аның сыйфаты лазер җайланмаларының энергиясен потенциалын һәм сыйфатын турыдан-туры билгели. Хәзерге вакытта ул максималь энергияне чыгара ала торган лазер эшкәртү чарасы буларак билгеле. Неодий пыяладагы неодим ионнары энергия дәрәҗәсенең "күк йөзендә" йөгерү һәм аскы ачкыч булып, зур күчү процессында максималь энергия лазерын формалаштыру, бу наножул дәрәҗәсенең 10-9 лазер энергиясен "кечкенә кояш" дәрәҗәсенә көчәйтә ала. Дөньядагы иң зур неодий пыяла лазер кушылу җайланмасы, АКШның Милли Сүндерү җайланмасы, неодий пыяланың өзлексез эретү технологиясен яңа дәрәҗәгә күтәрде һәм илнең иң яхшы җиде технологик могҗизасы исемлегенә керде. 1964-нче елда, Кытай Фәннәр академиясенең Шанхай оптика һәм сынлы механика институты өзлексез эретү, төгәл аннальлау, неодим пыяла кыры һәм сынау дүрт төп технологияләре буенча тикшеренүләр башлады. Дистәләгән еллар дәвамында эзләнүләрдән соң, соңгы ун елда зур уңышларга ирешелде. Ху Лили командасы дөньяда беренче булып 10 ваттлы лазерлы Шанхай ультра интенсив һәм ультра кыска лазер җайланмасын тормышка ашырды. Аның асылы - зур масштаблы һәм югары җитештерүчәнле лазер Nd пыяла партиясе җитештерүнең төп технологиясен үзләштерү. Шуңа күрә, Кытай Фәннәр академиясе Шанхай оптика һәм төгәл техника институты лазер Nd пыяла компонентларының тулы процесс җитештерү технологиясен мөстәкыйль үзләштергән беренче институт булды.
Неодим шулай ук иң көчле даими магнитны белдерү өчен кулланылырга мөмкин - неодимий тимер бор эритмәсе. Неодий тимер бор эритмәсе 1980-нче елларда Япониядә АКШ-та General Motors монополиясен бозу өчен тәкъдим ителгән зур бүләк булды. Хәзерге галим Масато Зуокава яңа элементны уйлап тапты, ул өч элементтан торган эретелгән магнит: неодий, тимер һәм бор. Кытай галимнәре шулай ук традицион синтеринг һәм җылылык эшкәртү урынына индукцион җылыту синтеринг кулланып, магнитның теоретик кыйммәтенең 95% тан тыгызлыгына ирешү өчен, яңа синтеринг ысулы булдырдылар, бу магнитның ашлыкның артык үсүеннән саклый, җитештерү циклын кыскарта һәм тиешенчә җитештерү чыгымнарын киметә ала.
Пост вакыты: Август-01-2023